Tranh màu nước với vẻ đẹp tinh tế và nhẹ nhàng mà không chất liệu nào có thể thay thế, từ lâu đã chiếm trọn trái tim của những người say mê nghệ thuật trên toàn thế giới. Tuy nhiên, bạn đã bao giờ tự đặt câu hỏi liệu vẻ đẹp mong manh ấy có thể bền vững theo thời gian hay chưa? Liệu có cách bảo quản tranh màu nước hiệu quả? Hãy cùng các chuyên gia tại Sắc Việt Art tìm hiểu những phương pháp bảo quản các tác phẩm tranh độc bản giữ nguyên giá trị và sức hút lâu dài của từng tác phẩm nhé.
Tại sao cần bảo quản tranh màu nước?
Trước khi tìm hiểu những cách bảo quản tranh màu nước, chúng ta cần phải hiểu rõ về loại tranh này. Tranh màu nước là sự kết hợp hoàn hảo giữa những nét cọ uyển chuyển và sự pha trộn tinh tế của các gam màu.
Để tạo nên một bức tranh màu nước, họa sĩ thường sử dụng một loại dung môi đặc biệt là gôm keo (Gum Arabic) để hòa quyện với màu và nước. Hỗn hợp này được dùng trên loại giấy chuyên dụng dành riêng cho màu nước. Khi nước bay hơi thì nhựa keo sẽ giúp màu bám chặt trên bề mặt giấy.
Sự trong trẻo và mỏng manh của màu nước là điểm độc đáo khiến nhiều người bị cuốn hút. Tuy nhiên, cũng chính sự tinh tế này làm cho tranh màu nước dễ bị ảnh hưởng bởi tác động từ môi trường, gây cong vênh, hư hỏng hoặc biến màu.
Những yếu tố chính cần tránh để bảo quản tranh màu nước bao gồm:
- Ánh sáng mặt trời trực tiếp
- Bụi bẩn, côn trùng
- Môi trường ẩm thấp
“Bảo quản đúng cách không chỉ giữ gìn vẻ đẹp mà còn bảo vệ giá trị tinh thần và nghệ thuật của tranh.”
Tổng hợp những cách bảo quản tranh màu nước hiệu quả, chia sẻ từ chuyên gia
Cách bảo quản tranh màu nước được chúng tôi cung cấp sau đây sẽ giúp lưu giữ những tác phẩm hội hoạ yêu thích của bạn. Hãy cùng khám phá nhé!
1. Dùng chất liệu chuẩn là cách bảo quản tranh màu nước hiệu quả
Để đảm bảo sự bền màu và độ bền của giấy qua thời gian, bạn nên lựa chọn giấy và mực màu nước không chứa aci. Mặc dù nghe có vẻ phức tạp, nhưng hầu hết các loại giấy chuyên dụng cho vẽ màu nước trên thị trường hiện nay đều không chứa acid. Để xác nhận, bạn chỉ cần kiểm tra xem sản phẩm có ghi “acid free” trên bao bì hay không.
2. Tranh màu nước nên đóng khung
Đây là cách bảo quản tranh màu nước tiếp theo mà chúng tôi muốn giới thiệu. Màu nước vẽ trên giấy sẽ bị phai mờ nhanh chóng nếu để trực tiếp dưới ánh sáng mặt trời. Khác với tranh sơn dầu, tranh màu nước không được phủ vecni để bảo vệ màu sắc sau khi hoàn thành. Hơn nữa, giấy cũng không được phủ lớp chống nước trước khi vẽ vì điều này sẽ làm giảm khả năng bám màu của các lớp màu. Vì vậy, một bộ khung kính là giải pháp tối ưu để bảo vệ tranh màu nước khỏi các yếu tố tác động bên ngoài.
Ngoài ra, màu nước trong tranh có thể bị loang hoặc biến màu khi tiếp xúc với độ ẩm. Bụi bẩn, nấm mốc hay thậm chí là côn trùng cũng có thể gây ảnh hưởng lên bề mặt tranh nếu không được bảo vệ đúng cách. Vì vậy, việc đóng khung chính là cách bảo quản tranh màu nước tối ưu.
3. Lưu ý chất liệu khung tranh
Tranh màu nước rất nhạy cảm với axit. Vì vậy khi mua khung, bạn cần chú ý đến chất liệu của từng thành phần cấu tạo như khung bo, tấm lót chống mốc, viền bo và bản lề. Một bộ khung có phần lót và viền bo làm từ vải bông hoặc vải lanh là lựa chọn an toàn nhất bởi chúng không chứa axit và giúp bảo vệ tranh khỏi sự xuống cấp theo thời gian.
4. Giữ môi trường ổn định
Môi trường thay đổi liên tục có thể làm hỏng tranh màu nước. Tại các viện bảo tàng và phòng trưng bày nghệ thuật thì nhiệt độ thường được giữ ổn định ở mức khoảng 20-25°C và độ ẩm dao động từ 40% đến 60%. Tránh đặt tranh trong những khu vực có độ ẩm cao như phòng tắm, nhà bếp.
Nếu duy trì những điều kiện này, bạn có thể giữ cho những bức tranh màu nước của mình luôn tươi mới và bền lâu.
5. Chú ý nhiệt độ – độ ẩm trong cách bảo quản tranh màu nước
Tranh màu nước cần được bảo vệ khỏi các nguồn nhiệt và độ ẩm cao. Vì vậy, phòng bếp không phải là địa điểm lý tưởng để treo tranh. Ngoài ra, cũng nên tránh xa lò sưởi và các thiết bị phát nhiệt khác vì chúng có thể gây hư hỏng màu sắc vĩnh viễn. Một cách bảo quản tranh màu nước hiệu quả từ chuyên gia là thay đổi vị trí treo tranh định kỳ và lưu trữ chúng ở một nơi có điều kiện ổn định. Như vậy sẽ giúp tranh tránh khỏi tác động tiêu cực từ môi trường.
6. Tránh ánh sáng trực tiếp
Bạn cũng nên treo bức tranh của mình đối diện với cửa sổ hoặc ở những nơi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Điều này sẽ khiến màu sắc bị phai nhạt và giấy trở nên giòn, dễ hư hỏng. hơn.
Các sắc tố màu trong tranh màu nước rất nhạy cảm và dễ dàng bị phai màu khi tiếp xúc với tia cực tím từ ánh sáng mặt trời. Hơn nữa, nếu giấy bị khô quá mức sẽ chuyển sang màu vàng. Điều này sẽ làm giảm đi vẻ đẹp của bức tranh.
Đèn huỳnh quang cũng không phải là lựa chọn lý tưởng khi chiếu sáng tranh màu nước. Các chuyên gia của các phòng trưng bày cho biết rằng ánh sáng huỳnh quang phát ra tia cực tím tương tự như ánh sáng mặt trời. Do đó, để bảo vệ tranh, bạn nên treo tranh trong phòng có đèn halogen hoặc đèn sợi đốt. Một bóng đèn trần công suất thấp sẽ là lựa chọn tối ưu để làm nổi bật bức tranh mà không gây tổn hại đến màu sắc và chất liệu giấy.
Trên đây là những hướng dẫn cơ bản về cách bảo quản tranh màu nước. Hãy thực hiện những phương pháp mà chúng tôi đưa ra để tranh màu nước luôn giữ được sự bền màu và không bị hư hỏng. Chỉ với một chút quan tâm và sự cẩn thận, bạn có thể tận hưởng những tác phẩm nghệ thuật này lâu dài và trọn vẹn hơn!
Cập nhật lần gần đây nhất: 10 Tháng 1, 2025