Trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) là một trường phái hội họa nổi bật xuất hiện vào cuối thế kỷ XIX, kéo dài từ khoảng năm 1886 đến 1910. Đây là một phong trào nghệ thuật kế thừa từ trường phái Ấn Tượng (Impressionism), thể hiện bước chuyển mình đầy sáng tạo, đồng thời mở ra những hướng đi mới cho nền hội họa hiện đại. Để hiểu rõ hơn về bối cảnh ra đời và đặc điểm nổi bật của trường phái này, hãy cùng theo dõi bài viết sau!
Bối cảnh ra đời của Trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910)
Trường phái hội họa Hậu Ấn tượng ra đời trong bối cảnh nhiều nghệ sĩ trẻ vẫn cảm thấy chưa thỏa mãn với những giới hạn của Trường phái hội họa ấn tượng – Impressionism (1874- 1886). Nếu phong cách Ấn Tượng tập trung vào việc tái hiện không gian tự nhiên và chú trọng yếu tố ánh sáng thì Hậu Ấn Tượng nhấn mạnh vào cảm xúc cá nhân và đi vào chiều sâu nội tâm.
Các họa sĩ thuộc trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) không còn chỉ ghi lại thế giới bên ngoài mà còn muốn truyền tải một thế giới bên trong phức tạp, đa chiều và phong phú. Họ tìm cách phá bỏ các nguyên tắc của trường phái Ấn Tượng để đưa vào trong tác phẩm những giá trị mang tính biểu tượng và trừu tượng hơn.
Bên cạnh đó, cuối thế kỷ XIX cũng là thời điểm xã hội Châu Âu có nhiều chuyển biến. Quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa, và những tiến bộ trong khoa học đã tạo nên các luồng tư duy mới. Các nghệ sĩ Hậu Ấn Tượng đã phản ánh điều này trong các tác phẩm của mình thông qua cách nhìn mới mẻ về con người và thiên nhiên, ít nhiều tái hiện một thời kỳ lịch sử đầy biến động.
Đặc điểm khác biệt của trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910)
Trường phái trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) được đánh giá là một bước chuyển mình quan trọng trong lịch sử hội họa. Dù được xem là kế thừa và phát triển từ Ấn Tượng nhưng phong trào này vẫn có nhiều đặc điểm độc đáo thể hiện dấu ấn riêng:
Mang đậm dấu ấn cá nhân
Khác với sự đồng nhất về chủ đề và phong cách trong Ấn Tượng, trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) không theo đuổi một quy tắc hay phong cách cố định. Thay vào đó, mỗi nghệ sĩ mang phong cách riêng, tập trung diễn đạt cảm xúc và tư tưởng cá nhân.
Các nghệ sĩ Hậu Ấn Tượng thường vẽ từ những cảm nhận sâu sắc của chính mình, biến tác phẩm thành nơi gửi gắm tâm hồn. Ví dụ, trong các bức tranh của Vincent van Gogh, từng nét cọ đều bộc lộ cảm xúc mãnh liệt và nỗi cô đơn. Giờ đây, họa sĩ đã không còn bị ràng buộc bởi việc tái hiện thực tế mà tập trung truyền tải tinh thần, ý nghĩa cùng những góc nhìn riêng của bản thân về thế giới muôn màu.
Tự do trong sử dụng màu sắc
Màu sắc trong các tác phẩm trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) không còn chỉ nhằm mục đích tái hiện ánh sáng tự nhiên mà được sử dụng như một ngôn ngữ biểu đạt.
Nghệ sĩ lựa chọn màu sắc không phải để thể hiện tính chân thực, mà để nhấn mạnh cảm xúc hoặc tạo ra ý nghĩa biểu tượng. Ví dụ, Van Gogh dùng màu vàng sáng rực để diễn tả niềm hy vọng trong Hoa Hướng Dương hay màu xanh lam u tối trong Đêm Đầy Sao để gợi cảm giác u sầu.Các bảng màu táo bạo với sự đối lập giữa các tông màu nóng và lạnh giúp tăng cường sức hút thị giác, từ đó mang lại sự nổi bật cho từng chi tiết trong tác phẩm.
Kỹ thuật vẽ phong phú trong trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910)
Hậu Ấn Tượng là nơi các nghệ sĩ thử nghiệm nhiều kỹ thuật mới để mở rộng khả năng biểu đạt của hội họa. Ta có thể kể tới Cézanne với nét cọ ngắn và chắc chắn để tái hiện không gian ba chiều, tạo cảm giác hình khối. Van Gogh dùng những nét vẽ dài, uốn lượn và xoáy, mang đến sự chuyển động đầy sống động cho bức tranh.
Còn Georges Seurat và Paul Signac phát triển kỹ thuật vẽ bằng cách chấm các điểm màu nhỏ li ti, từ đó tạo ra hiệu ứng thị giác tinh tế khi nhìn từ xa. Tác phẩm tiêu biểu của kỹ thuật này là bức vẽ Chiều Chủ Nhật Trên Đảo Grande Jatte.
Không những vậy, nghệ sĩ thường thay đổi hình dáng thực tế để nhấn mạnh cảm xúc hoặc tạo ra các biểu tượng. Ví dụ như Paul Gauguin thường sử dụng các hình ảnh nguyên sơ, giản lược hình khối để mang lại cảm giác mộc mạc nhưng giàu ý nghĩa.
Chú trọng đến bố cục và hình thể
Trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) đã phá vỡ các quy tắc bố cục truyền thống của hội họa phương Tây để khám phá những cách thể hiện đầy mới mẻ. Paul Cézanne đặc biệt chú trọng đến việc sắp xếp các hình khối trong không gian. Ông xem mỗi bức tranh như một hệ thống kiến trúc chặt chẽ. Điều này đã đặt nền móng cho trường phái Lập Thể sau này.
Chủ đề trong trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) mang tính biểu tượng
Trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) không chỉ mô tả cảnh vật hoặc con người mà còn truyền tải những ý niệm trừu tượng, cảm xúc mãnh liệt và nội dung mang tính biểu tượng. Tác phẩm không còn tập trung vào vẻ đẹp bề ngoài mà phản ánh tâm trạng, khát vọng và những suy ngẫm về con người. Ví dụ Paul Gauguin tìm cảm hứng từ các nền văn hóa nguyên thủy như ở Tahiti, qua đó thể hiện sự tôn vinh giá trị tự nhiên và cuộc sống thuần khiết.
Đối lập với chủ nghĩa Hiện Thực
Các tác phẩm của trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) không nhắm đến việc mô phỏng chân thực thế giới tự nhiên mà tập trung vào việc tái hiện những trải nghiệm cá nhân. Điều này đã đặt nền móng cho sự phát triển của các trường phái nghệ thuật hiện đại sau này như Trường phái Lập Thể (Cubism), Dã Thú (Fauvism), và Biểu Hiện (Expressionism).
Những họa sĩ tiêu biểu thuộc trường phái Hậu Ấn tượng
Trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) ghi dấu trong dòng chảy lịch sử với những nét vẽ chấm phá độc đáo. Dưới đây là một số tên tuổi nổi bật của phong cách hội hoạ này:
- Vincent van Gogh (1853–1890): Ông là biểu tượng của trường phái Hậu Ấn Tượng. Với phong cách vẽ giàu cảm xúc, ông đã tạo ra những kiệt tác như “Đêm Đầy Sao” (The Starry Night) và “Hoa Hướng Dương” (Sunflowers). Nét đặc trưng trong tranh của Van Gogh là nét cọ xoáy và màu sắc sống động, biểu đạt tâm trạng bất ổn và nỗi cô đơn sâu sắc.
- Paul Cézanne (1839–1906): Paul Cézanne được xem là “cha đẻ” của nghệ thuật hiện đại. Ông tập trung vào cấu trúc, hình khối, và cách phối hợp không gian trong các bức tranh như “Núi Sainte-Victoire” và “Những Người Chơi Bài” (The Card Players).
- Paul Gauguin (1848–1903): Họa sĩ Paul Gauguin tìm kiếm nguồn cảm hứng từ các nền văn hóa bản địa ở Polynesia và Tahiti. Ông sử dụng màu sắc rực rỡ và các hình ảnh biểu tượng để truyền tải nhiều thông điệp trong tác phẩm của mình.
- Georges Seurat (1859–1891): Seurat là người tiên phong của kỹ thuật Pointillism – vẽ tranh bằng cách chấm những điểm màu nhỏ để tạo thành bức tranh hoàn chỉnh. Tác phẩm nổi bật của ông là “Chiều Chủ Nhật Trên Đảo Grande Jatte”.
Kết luận:
Trường phái hội họa Hậu Ấn tượng (Post Impressionism 1886- 1910) đã để lại di sản nghệ thuật vô giá, mở ra một chương mới cho hội họa hiện đại. Nếu bạn yêu thích nghệ thuật và tìm hiểu về những trường phái hội họa có sức ảnh hưởng trên thế giới thì Hậu Ấn Tượng chắc chắn là giai đoạn không thể bỏ qua. Những tác phẩm từ thời kỳ này không chỉ đẹp mà còn chứa đựng nhiều thông điệp sâu sắc, cho tới nay vẫn khiến người xem phải suy ngẫm và khám phá.
Cập nhật lần gần đây nhất: 25 Tháng mười một, 2024